پیشینه تحقیق منبع کنترل

فرمت فایل دانلودی:
فرمت فایل اصلی: .docx
تعداد صفحات: 51
حجم فایل: 79
قیمت: 64000 تومان

بخشی از متن:
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : Word (..docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 51 صفحه

قسمتی از متن Word (..docx) :

مباحث نظری کانون کنترل سلامتمنبع کنترلمفهوم منبع کنترل که نخستین بار به وسیله راتر مطرح شد در مطالعات مربوط به انگیزیش به گونه ای فزاینده ای اهمیت نظری و عملی به دست آورده است. نظریه یادگیری اجتماعی که مفهوم منبع کنترل از آن مایه می گیرد عبارت است از این که شخص در برابر یک موفقیت با انتظاراتی روبرو می شود که نتایج احتمالی رفتارهای ممکن او را در بر می گیرد. این انتظارات مبتنی بر تجارب گذشته فرد هستند. بنابر نظریه راتر احتمال رفتاری معین به گونه ای قانونمند با توجه به انتظارات فرد نسبت به نتایج آن رفتار فرق می کند. کنترل یعنی توان هدایت یا اعمال قدرت یا بازداری رفتار خود یا دیگران. احساس کنترل داشتن احساس مطلوبی است که در بهداشت روانی فرد نقش مهمی بازی می کند حتی اگر این احساس توهمی بیش نباشد (کریمی، 1374). محققان در مورد توانایی فرد در کنترل محیط از دیدگاه های مختلف و تحت عناوین گوناگون سخن گفته اند مانند رقابت، شایستگی، تفوق طلبی، درماندگی و نومیدی همه به نوعی در توصیف اینکه فرد تا چه درجه ای قادر است حوادث و رویدادهای مهم زندگی خود را کنترل کند به کار رفته است از دیدگاه روانشناسان واژه کنترل دارای دو معنای عمومی است: الف) کنترل تجربی که نوعی متدولوژی علمی است و در محدوده تجربیات علمی عمل می کند. ب) کنترل به عنوان یک متغیر رفتاری یا به طور روشن تر توانایی تاثیرگذاشتن و دستکاری محیط در نظر گرفته می شود (پودات، 1375). به طور کلی مقصود از کنترل درونی این است که شخص رویدادهای خاص را از رفتار یا ویژگی های نسبتاً پایدار خود می داند از سوی دیگر کنترل بیرونی این است که شخص نوعی تقویت منفی یا مثبت را که به دنبال رفتار خاصی آمده معلول رفتار خود ندانسته، بلکه آن را نتیجه تصادف و اتفاق و شانس تلقی می کند. یا آن را به نفوذ افراد قدرتمند نسبت می دهد و با پیش کشیدن عوامل محیطی امکان پیش بینی آن را نفی می کند (آناستازی ، 1364). به عبارت دیگر منبع کنترل درونی به این معنا است که تقویت و تنبیه هایی که شخص دریافت می کند حاصل تلاش و تدابیر شخص هستند. منبع کنترل بیرونی به این معنا است که تقویت شخص به سبب نیروهای بیرونی ورای کنترل او می باشند (صبوری، مقدم، 1376). کسی نمی تواند از یک شخصیت درونی که کاملاً مستقل از محیط است صحبت کند و همچنین نمی تواند روی رفتار به عنوان پاسخ خودکار نسبت به مجموعه ای عینی از محرک های محیطی تکیه کند. برای فهم رفتار یک فرد ترجیحاً باید هم جنبه های فردی (تاریخچه و تجربیات یادگیری اش) و هم جنبه ی محیطی (محرک هایی که شخص به آنها آگاهی است و پاسخ می دهد) را در نظر داشت (مارنس ، 2001). اگر منبع کنترل را بر روی یک پیوستار تصور کنیم در یک طرف پیوستار منبع کنترل درونی ها قرار می گیرد که معتقدند پیش آمدهایی که با آنها مواجه می شوند اساساً از اعمال خودشان نشات می گیرد در انتهای دیگر پیوستار بیرونی های هستند که معتقدند بیشتر چیزهایی که برایشان اتفاق می افتد نتیجه ای از علل خارجی و فراسوی کنترل مستقیم آنها می باشد (بارون ، 1997). همچنین کنترل عبارت است از درجه یا میزان اعتقاد فرد به اینکه تقویت ها وابسته یا همراه با رفتار او هستند، به این ترتیب شخصی که احساس می کند بر این تقویت ها تسلط دارد درون بین تلقی می شود. حال آنکه اگر شخص پیامد رفتار را مستقل از نحوه رفتار یا پاسخ خود را وابسته به شرایط دیگری بداند برون بین نامیده می شود. اصطلاح مرکز، کانون یا هسته کنترل به ادراکی گفته می شود که ما از علیت نتایج رفتار خود داریم (بال، 1977). سرسختی روانشناختی (سخت رویی) در روند شناسایی عوامل ایجاد کننده تفاوت های فردی در واکنش به فشارهای زندگی، کوباسا بیان کردکه سرسختی روان شناختی به عنوان یک ویژگی شخصیتی، رابطه بین استرس و بیماری را تحت تاثیر قرار داده، از عوامل اصلی ایجاد تفاوت های فردی در این زمینه است. از آن زمان به بعد، پژوهش های متعدد فرضیه کوباسا را حمایت کرده و نشان داده اند که سرسختی روان شناختی به عنوان یک ویژگی شخصیتی رابطه بین استرس و بیماری را تعدیل می کند. کوباسا سرسختی را یک ویژگی شخصیتی می داند که در مواجه با حوادث فشار زای زندگی، به عنوان یک منبع مقاومت و سپر محافظ عمل می کند. او با استفاده از نظریه های وجودی در شخصیت، سر سختی را ترکیبی از باورها در مورد خویش و جهان تعریف می کند که از سه مولفه تعهد ، کنترل ، و مبارزه جویی تشکیل شده و در عین حال یک ساختار واحد است که از عمل یکپارچه و هماهنگ این سه مولفه مرتبط با هم سرچشمه می گیرد (کوباسا ، 1979). تعهد: احساس در آمیختگی با بسیاری از جنبه های زندگی مثل خانواده، شغل و روابط بین فردی است. فرد دارای این احساس، معنا و هدفمندی زندگی، کار و خانواده را دریافته است. کنترل: اعتقادی است مبنی بر این که رویدادهای زندگی و پیامدهای آن قابل پیش بینی و کنترل هستند و می توان آنها را تغییر داد. مبارزه جویی: عبارت است از این باور که تغییر، جنبه ای عادی از زندگی است. و وضعیت های مثبت یا منفی که به سازگاری مجدد نیاز دارند، فرصتی برای رشد و یادگیری بیشتر هستند، نه تهدیدی برای امنیت و آسایش فرد (شریفی و همکاران 1384). به طور کلی سرسختی روانشناختی بر تجربه درونی و دریافت ذهنی انسان تاکید می کند. افراد سر سخت دارای ویژگی هایی مثل حس کنجکاوی قابل توجه، تمایل به داشتن تجارب معنی دار، اعتقاد به موثر بودن و ابراز وجود، نیرومندی، توانایی و مقاومت می باشند (یوسفی و نبوی حصار، 1383). بر مبنای یافته های به دست آمده در پژوهش ها و جنبه های نظری سخت رویی ویلیامز (1992) مدل مفهومی، ارتباط سخت رویی و سلامتی را بر مبنای یک دیدگاه روان فیزیولوژیک اجتماعی ارائه کرده اند. براساس این مدل ارزیابی تهدید آمیز رویداد و پاسخ های مقابله ای بی ثمر (مقابله واپس رونده) عامل افزایش برانگیختگی فیزیولوژیک هستند؛ و برانگیختگی فیزیولوژیک مکرر و یا طولانی نیز به فشار و اختلال در عمل سیستم ایمنی، و در نهایت بیماری منجر می شود. اما سخت رویی پرسش در ارزیابی روی داده ها و پاسخ های مقابله ای از برانگیختگی فیزیولوژیک منفی و آسیب زا جلوگیری می کند. پژوهش های مختلف در طول یک دهه و اندی این مدل مفهومی را تقریباً تایید کرده اند. اما هنوز نمی توان در مورد جایگاه سخت رویی در زمینه استرس، سلامتی و بیماری و به طور کلی یک زندگی کارا و بارور به نتیجه گیری قطعی رسید. عوامل شخصیتی دیگری وجود دارد که برخی محققان در زمینه سلامت و بیماری به آنها نیز توجه کرده اند (قربانی، 1374). کانون کنترلبرخی افراد معتقدند تقویت کننده ها به اعمال خودشان بستگی دارند در حالی که دیگران باور دارند که تقویت کننده های آنها به وسیله دیگران و نیروهای بیرونی کنترل می شوند. راتر این مفهوم را منبع کنترل نامید (شولتز و سیدنی الن شولتز، 1388). 2کنترل درونی و بیرونیافرادی که به صورت شخصیت های دارای منبع کنترل درونی مشخص شده اند معتقدند تقویتی که دریافت می کنند تحت کنترل رفتارها و نگرشهای خود آنها قرار دارد. آنهایی که از شخصیت دارای منبع کنترل بیرونی برخوردارند تصور می کنند پاداشهایی را که دریافت می دارند دیگران، سرنوشت، یا شانس کنترل می کنند. به عبارت دیگر، آنها متقاعد شده اند که در رابطه با نیروهای بیرونی ناتوان هستند. به راحتی می توان درک کرد که منبع کنترل ما چه تاثیر عظیمی بر رفتار ما دارد. افراد دارای منبع کنترل بیرونی، که باور دارند رفتار و نگرش آنها بر تقویت کننده هایی که دریافت می کنند تاثیری ندارد، برای به خرج دادن تلاش جهت بهبود بخشیدن به شرایط خود، ارزشی قایل نیستند. در مقابل، افراد دارای منبع کنترل درونی معتقدند که شرایط خود را کاملا در اختیار داشته و مطابق با آن رفتار می کنند. آنها در مقایسه با افراد دارای منبع کنترل بیرونی در تکالیف آزمایشگاهی در سطح بالاتری عمل می کنند. علاوه براین، این افراد کمتر پذیرای تلاشهای دیگران برای تاثیر گذاشتن برآنها هستند، برای مهارتهای خود ارزش زیادی قایل اند و نسبت به نشانه های محیطی که برای هدایت کردن رفتار استفاده می کنند، هوشیارتر هستند (شولتز و سیدنی الن شولتز، 1388). 2-1-3-5- کانون کنترل سلامتکانون کنترل سلامت به باور فرد به این امر که سلامت وی تا چه حد تحت کنترل عوامل درونی (خود) و یا بیرونی (افراد موثر، با نفوذ و اقبال) میباشد. ساختار اولیه کانون کنترل سلامت از نظریه یادگیری اجتماعی راتر اقتباس شده است و بر این اساس یادگیری در فرد بر پایه تقویتهای گذشته انجام می شود و طی آن افراد انتظاراتی خاص و عمومی را در خود شکل میدهند. بدین ترتیب آنهایی که از شخصیت دارای منبع کنترل بیرونی برخوردارند پاداشهایی را که دریافت میدارند دیگران، سرنوشت یا شانس کنترل میکنند. به عبارت دیگر، آنها متقاعد شده اند که در رابطه با نیروهای بیرونی ناتوان هستند (شولتز و شولتز ، 1388). راتر، منبع کنترل را چنین تعریف میکند: «چنانچه فرد پاداشی را به تلاش و رفتار خود نسبت نداده و آن را نتیجه تصادف، شانس، و سرنوشت تلقی کند یا آن را حاصل نیروهای غیر قابل پیش بینی تصور کند، این تفسیر تابع اعتقاد به کنترل بیرونی است. برعکس، وقتی فرد عقیده داشته باشد که بین ویژگیهای نسبتا ثابت شخصیتی و پاداش رابطه وجود دارد، این تفسیر به کنترل درونی بر میگردد» (خدا پناهی، 1385). «مفهوم کانون کنترل به این مسئله بستگی دارد که آیا فرد دریافت پاداشی را تحت تاثیر قرار می دهد یا نه». بنابراین عقیده مربوط به کانون کنترل تعیین کننده انتظار موفقیت تلقی میشود و فرد میتواند دستیابی به هدف را صرف نظر از ویژگیهای هدف و تقویت کننده با رفتار خویش تحت تاثیر قرار دهد. کانون کنترل متغیر مهمی در علوم اجتماعی است و انتظارات عمومی افراد در مورد علت پاداشها یا تنبیهات را نشان میدهد. به عبارت دیگر فرد چه کسی یا چه چیزی را مسئول آنچه برای او رخ داده است میداند (براون ، 2000). کانون کنترل سلامت در واقع درجه اعتقاد فرد به این امر است که سلامت او تحت کنترل عوامل درونی است یا عوامل بیرونی؟ کسانی که کانون کنترل سلامت از نوع بیرونی دارند، به این امر معتقدند که پیامدهای معین و حوادث رخ داده در زندگی آنها بواسطه نیروهایی مانند پزشکان، شانس، سرنوشت و بخت و اقبال تعیین میگردند در عوض افرادی که کانون کنترل سلامت از نوع درونی دارند به این امر معتقدند که پیامدها و حوادث معین در نتیجه رفتار و اعمال خود آنها میباشد و تعیین کننده سلامت آنها بطور مستقیم اعمال و رفتارهای آنان میباشد (والستون، والستون و دولیس، 1978). کانون کنترل سلامت بعنوان یک متغیر موثر بر توسعه و پیشرفت رفتارهای بهداشتی و ظرفیت درمانی و تبیین مشکلات بهداشتی شناخته میشود. کانون کنترل سلامت بطور مثبتی با بهترشدن همگام میشود. در مقابل بیشتر منابع بیرونی کانون کنترل سلامت (بخصوص افراد قدرتمند و با نفوذ و بخت و اقبال) با رفتارهای بهداشتی منفی و وضعیت روانشناختی ضعیف همراه می شوند (مالکرن و همیلتون ، 2005). کانون کنترل درونی سلامت باعث احساس کنترل میشود و استرس افراد را کاهش میدهد (بانیارد و گرایسون ، 2000).

پرداخت با کلیه کارتهای عضو شتاب امکان پذیر است.